De Joodse geschiedenis van Berlijn

 

In 1671 kwamen de eerste Joodse families naar Berlijn. 

Rond 1925 woonden er ongeveer 173.000 joden in Berlijn. Al snel daarna werd het onveiliger voor Joden in Duitsland. Tot eind 1941 zijn er ongeveer 100.000 Berlijnse Joden gevlucht naar andere landen. Vanaf 1942 was dat niet meer mogelijk; zo'n 66.000 Joden verbleven toen nog in Berlijn.  De Jodenvervolging werd zo dramatisch dat vele Joden uit Berlijn, de rest van Duitsland en uit grote delen van Europa werden weggevoerd naar concentratiekampen. Slechts weinigen hebben deze kampen overleefd.

Na de tweede wereldoorlog waren er nog zo'n 6500 tot 7000 joden over in Berlijn. 4000 doordat ze met een Duitser getrouwd waren, de rest doordat ze waren ondergedoken tijdens de Tweede Wereldoorlog of doordat ze een valse identiteit hadden aangenomen.

In heel Berlijn, maar met name in de wijken Prenzlauer berg en Mitte, zijn nog veel sporen en gedenktekens te vinden van het voormalige Joodse leven in Berlijn.

 

In twee verschillende wandelingen  kan ik met jullie deze plekken bezoeken en met jullie stilstaan bij wat er hier heeft plaatsgevonden.

Beide wandelingen duren ongeveer 3 uur.

 

Wandeling 1: 

Deze wandeling  vindt plaats in Prenzlauer berg en in het Scheunenviertel van Berlijn-Mitte. We lopen onder andere langs plekken waar vroeger Joodse kinderhuizen, ouderenhuizen, synagogen en scholen hebben gestaan. Enkelen ervan zijn nog in gebruik. Tevens bezoeken we de eerste twee Joodse begraafplaatsen van Berlijn en de plek waar een van de eerste concentratiekampen was, midden in de stad. We komen langs een voormalige blindenwerkplaats waar een aantal joden werkten en waar in een 'achterkamer' een gezin ondergedoken zat. En we eindigen op de plek waar een groep vasthoudende Duitse vrouwen met succes langdurig smeekten om de vrijlating van hun Joodse mannen. 

 

Wandeling 2:

Deze wandeling  vindt hoofdzakelijk plaats in Mitte. Aan beide zijden van de Unter den Linden. Zo bezoeken we de plaats van de boekverbranding, de omgeving waar veel Joodse kleermakers woonden en werkten,  enkele gedenkmonumenten rondom de Friedrichstrasse, de Brandenburger Tor en de Reichstag en we eindigen bij het Holocaust Monument.

 

Eventueel kunnen deze wandelingen ook worden gecombineerd tot een wat langere fietstocht.

 

Vragen/ boeken:

Heb je vragen of wil je een wandeling boeken, neem dan vrijblijvend contact op via het contactformulier.

 

Andere plekken in Berlijn die iets met de Joodse geschiedenis te maken hebben:

Daarnaast zijn er nog veel andere interessante plekken om te bezoeken die iets met het Joodse leven in Berlijn te maken hadden, zoals:

* Het museum onder het Holocaust monument

* De Neue Synagoge (museum)

* Het Joods museum

* Concentratiekamp Sachsenhausen

* Topografie des Terrors

* Stille Helden

* Joodse begraafplaats Weissensee

* NS- Zwangsarbeitslager Schöneweide

* Haus der Wannsee Konferenz

* Berlin Story Bunker

* Gleis 17